Hormonen hebben veel invloed op hoe je je voelt, je kunt vasten, voldoende bewegen, gezond eten, vroeg naar bed en je toch niet fit voelen? Wellicht kan je de oorzaak vinden in een verstoorde hormoonbalans. Hormonen zijn de regelstoffen in je lichaam en ze hebben veel invloed op wat je voelt, denkt en doet. Zowel fysiek als mentaal kan een disbalans voor veel uiteenlopende klachten zorgen.
Je levensstijl heeft ontzettend veel invloed op je hormonen en voor vrouwen is het nog net wat complexer dan bij een man. Niet al je hormonen houden van vasten. Een man heeft een cyclus van 24 uur en kan dagelijks hetzelfde doen. Als vrouw heb je te maken met een cyclus van 28 dagen en verschillende levensfases waarin hormonen variëren in aanwezigheid. Je hormonen hebben allemaal andere behoeftes. Als vrouw kan je niet iedere dag hetzelfde doen, maar is het belangrijk om je voeding, activiteiten en vasten aan te passen aan de cyclus van je hormonen.
Een man heeft een cyclus van 24 uur en kan dagelijks hetzelfde doen.
Een vrouw heeft een cyclus van 28 dagen en heeft behoefte aan een heel ander ritme. Niet al je hormonen houden van vasten.
Als vrouw is het niet verstandig om altijd te vasten en kan je soms gewoon net even iets meer koolhydraten gebruiken. Soms wil je gewoon even cocoonen en andere dagen ben je super outgoing en dit is niet meer dan normaal.
Hormonen die uit balans zijn kunnen ervoor zorgen dat je trek hebt in zoetigheid, een koekje pakt en het uiteindelijk een hele rol wordt.
Vasten, hormonen en verschillende levensfases van de vrouw
Als vrouw hebben we naast onze maandelijkse cyclus te maken met verschillende hormonale levensfases. Iedere vrouw wordt als meisje geboren met ongeveer 1 miljoen eicellen. Dit worden er steeds minder en met de pubertijd zijn dat er ongeveer nog 300.000. Gedurende je vruchtbare fase heb je maandelijks een menstruatie en dan rond je 40-45ste is daar de overgang. De overgang naar de fase waarin je niet meer vruchtbaar bent. Je eicellen raken op, er vindt geen ovulatie meer plaats en de aanmaak van je geslachtshormonen wordt overgedragen aan je bijnieren. Je hormonen gaan schommelen en hier kan je je levensstijl, het wel of niet vasten, op aanpassen. Rond je 51ste heb je je laatste menstruatie en een jaar later kom je aan in de postmenopauze. Je menstrueert niet meer. Dit is weer een moment om je levensstijl aan te passen.
Tijdens de overgang gaan je eierstokken met pensioen en gaan je bijnieren taken overnemen. Het is belangrijk dat ze die taak kunnen overnemen en niet constant belast worden met de aanmaak van cortisol.
Op het moment dat je gezond, fit en vitaal aankomt bij de overgang dan hoef je hier geen klachten van te ervaren. Wanneer je lichaam vol toxische stoffen zit, je bijnieren overbelast zijn door stress en drukte, je door blijft gaan terwijl je lichaam vraagt om rust, dan kan je verwachten dat je ongemakken ervaart. Niet alleen tijdens de overgang, maar ook gedurende een maandelijkse cyclus. Je kunt gewoon niet altijd hetzelfde presteren.
Vasten, hormonen en een cyclus van 28 dagen
Je menstruatie cyclus kan je vergelijken met een orkest. Een orkest van neuro chemische stoffen dier perfect samen werken met reproductie als doel. Vaak wordt de menstruatie gezien als iets vervelends en onhandigs, maar dit hoeft niet zo te zijn. Als jij je lichaam geeft wat het nodig heeft, dan gaan je hormonen je ondersteunen in hoe je je voelt, doet en denkt. Hoe je slaapt, je relatie met voeding, verzadiging, honger, stressbestendigheid, het maken van keuzes alles is afhankelijk van hormonen.
Je cyclus is opgebouwd uit ongeveer 4 weken. Bij sommige is het net iets langer en bij andere iets korter. Dag 1 van je cyclus is als je menstruatie begint. Dit is het moment dat al je hormonen nog laag zijn en het perfect is om te vasten en laag in koolhydraten te blijven. Op een gegeven moment mag oestrogeen gaan stijgen en dit gaat niet goed samen met insuline. Tijdens je ovulatie pieken je hormonen en in het tweede deel van je cyclus mag progesteron gaan stijgen. Je wil nu dat oestrogeen weer laag is, dat je afvalproducten kunt afvoeren en dat progesteron alle ruimt krijgt. Soms heb je ineens trek in een ontbijtje. Hier mag je naar luisteren, want dit is progesteron die vraagt om aandacht. Vasten is in de laatste week voor je menstruatie, waar progesteron mag gaan stijgen, niet verstandig.
Als je hormonen dippen kan je meer van jezelf vragen, kan je ook vasten en als je hormonen pieken mag je wat liever voor jezelf zijn.
De maandelijkse stijgingen en dalingen in hormonen zorgen voor wisselingen in je gemoedstoestand, slaap, motivatie en ze geven aan wanneer je actie kunt ondernemen en wanneer je het wat rustiger aan mag doen. Jij kunt je levensstijl aanpassen naar de cyclus van je hormonen. Voeding, vasten, je sociale leven, trainingen en werk gerelateerde projecten kun je zo plannen dat ze perfect bij jouw ritme passen.
Zijn je hormonen niet in balans dan kan je klachten als PMS, onvruchtbaarheid, stemmingswisselingen, overgangsklachten, suikerverslaving, hormonale migraine, spierpijnen, gewrichtspijnen, somberheid, slechte concentratie, brainfog en nog veel meer uiteenlopende klachten verwachten.
- Met deze checklist kan je checken of je klachten hormoon gerelateerd kunnen zijn. Inclusief recepten en direct toepasbare tips.
De maatschappij
De maatschappij is erg mannelijk en dit past totaal niet bij het natuurlijke ritme van een vrouw. We vliegen van hot naar her en cijferen onszelf weg. We negeren kleine ongemakken, omdat er veel van ons wordt verwacht. Als vrouw kan je niet altijd hetzelfde presteren, heb je gedurende een maand en je leven steeds andere behoeftes en daar mag je je lichaam op inrichten. Sommige weken kan je actie ondernemen, focussen en alle ballen in de lucht houden, andere weken ben je liever thuis en mag je het wat rustiger aan doen.
Er is niet één manier en niet één manier die jou altijd past.
Wanneer je meegaat in de hectiek van de maatschappij met de vele toxische stoffen, gemak, stress, bewerkte voeding, vele koolhydraten, dan gaan je hormonen uit balans. Onvruchtbaarheid, PCOS, PMS, hormonale migraine, oestrogeendominantie en overgangsklachten zijn veel voorkomende ongemakken.
De pil lijkt er ook maar bij te horen, alsof het niks is. Het wordt weggegeven als een wondermiddel, maar het brengt je hormonen volledig uit balans. De pil is er voor anticonceptie, maar het wordt veelal ingezet om menstruatieklachten te verminderen. Je slikt dan medicatie voor klachten rondom je natuurlijke cyclus. Deze pil pakt niet de oorzaak aan van je klachten. Het blijft symptoombestrijding net als bij andere medicatie met vele bijwerkingen.
Stemmingswisselingen, angst, prikkelbaarheid, onderdrukking van testosteron, verminderen van je darmfunctie, het brengt je hormonen verder uit balans. Voordat je iets van anticonceptie gebruikt laat je dan goed voorlichten. Kies bewust.
De maatschappij leert ons niet altijd dingen die het beste zijn voor je lichaam. Diëten, altijd eten voorhanden, 0% vet, verzorgingsproducten met hormoon verstorende stoffen, zoetstoffen, geen suiker toegevoegd en overal zijn toxines aan toegevoegd. Tegenwoordig is het echt belangrijk om bewuste keuzes te maken. Wat geef jij je lichaam?
Vasten is iets bijzonders in de huidige maatschappij terwijl het vroeger dagelijks gebeurde.
De hiërarchie onder de hormonen
Hormonen maken deel uit van een complex regulatie systeem. Je kunt het vergelijken met een orkest. De hypothalamus staat bovenaan en wordt de dirigent genoemd. Hij instrueert de hypofyse en die stuurt vervolgens de overige leden van het orkest aan. Dit is je schildklier, alvleesklier, bijnieren en je geslachtsorganen. Deze geven hormonen af aan je bloed en zo kunnen ze allemaal hun specifieke taak gaan uitvoeren. In balans spelen ze samen een prachtig muziekstuk.
Hormonen beïnvloeden elkaar en jij beïnvloed je hormonen met je manier van leven, met vasten, stress en voeding. Vooral vrouwen zijn gevoelig voor een hormonale disbalans. Je hebt te maken met een cyclus waarin hormonen stijgen en dalen en verschillende levensfases.
Je hebt meerdere hormonale assen in je lichaam die elkaar beïnvloeden. Wanneer je stress ervaart is het belangrijk om cortisol aan te maken. Dit zorgt ervoor dat je om kunt gaan met alles wat er op je afkomt. Dit is de taak van de meest dominantie as. Je stress-as. Als deze actief is krijgen de andere assen minder aandacht. Bij chronische stress ga je eerst problemen ondervinden in de as van je geslachtshormonen en vervolgens gaat ook je schildklier minder functioneren.
Naast deze assen is er ook een hiërarchie van oxytocine, cortisol, insuline en dan je geslachtshormonen. Ik hoor vaak vrouwen die aan de slag gaan met synthetische hormonen als ze hormonale klachten ervaren, maar dit is geen oplossing. Er gebeurd nog zoveel daarboven. Wat dacht je van stress, koolhydraten, een verstoord bioritme of toxines en de invloed op de hormonen als oestrogeen en progesteron. Zoek altijd naar de oorzaak van je klachten.
Oxytocine kan cortisol kalmeren, cortisol zorgt voor het stijgen van insuline en dit heeft direct invloed op je geslachtshormonen.
Cortisol en de relatie met vasten en andere hormonen
Cortisol staat niet bovenaan in de hiërarchie, maar is wel een hele sterke. Overleven gaat tenslotte voor op alles. Het is je ‘anti stresshormoon’ en ondersteund je in stressvolle situaties. Het verhoogd je alertheid en geeft energie, zodat jij kunt vluchten of vechten. Dit is super fijn. Als je stress ervaart, in welke vorm dan ook, dan maakt je lichaam cortisol. Wanneer je een meer stressvolle periode hebt, zwanger bent of moet presteren dan is cortisol heel waardevol. Cortisol wordt aangemaakt als adrenaline onvoldoende is. Cortisol hebben we nodig. Het werkt ontstekingsremmend, ondersteund het slaap-waakritme, reguleert de bloeddruk, ondersteunt het metabolisme, geheugen en de concentratie.
Stress is niet slecht, chronische stress wel.
In onze huidige maatschappij hoef je niet te vechten tegen een leeuw, maar zijn er continue prikkels en triggers die stressvol kunnen zijn. Hierdoor is het gemakkelijk om chronisch cortisol aan te maken. Stress is niet slecht, maar je hebt ook periodes van ontspanning nodig. Je lichaam mag weer herstellen en tot rust komen.
Komt die tijd van ontspanning niet dan zijn spijsverteringsklachten als een opgeblazen gevoel, wisselende ontlasting tot suikerbehoeftes, slecht slapen en nutriënten te korten geen uitzondering. Alle energie en middelen gaan naar je stressreactie. Je spijsvertering en schildklier staan op een laag pitje, je slaap-waakritme raakt verstoord en trillerig, hoge bloeddruk, slecht herstel, spierpijnen, vermoeidheid, hoofdpijn en allerlei andere klachten kunnen volgen.
Als vrouw heb je nog meer last van deze cortisol pieken, omdat ze een enorme impact hebben om je andere hormonen. Als cortisol aangemaakt wordt, dan wordt er van progesteron cortisol gemaakt. Vervolgens gaat de schildklier ook minder werken, want die heeft ook progesteron nodig. Cortisol zorgt voor het verhogen van insuline. Insuline heeft op zijn beurt weer invloed op oestrogeen. Zo hangt alles met elkaar samen.
Waar kan jij stress verminderen?
Werkdruk, psychische stress, financiën, verwachtingen, ziekten, ontstekingen, niet functioneren darmen, nutriënten te korten, borst en mond ademhaling, hormonale disbalans, intensief trainen, ongezonde voeding, toxines en hormoon verstorende stoffen zijn allemaal vormen van stress op het lichaam.
Ook vasten op verkeerde momenten in je cyclus is stress op het lichaam.
Niet leven in het ritme van je hormonen is stress op je lichaam. Je kunt niet altijd hetzelfde presenteren. Doordenderen in de week voor je menstruatie brengt je hormonen volledig uit balans. Je hebt een fantastische cyclus. Ga hiernaar leven en je ervaart een heel andere energie en bent veel stressbestendiger.
Constante aanmaak van cortisol zorgt voor PMS, onregelmatige menstruaties, verminderde vruchtbaarheid, aankomen in gewicht, buikvet, angst, gravings en onrust.
- In het programma Levensstijl & Hormonen of de Health Reset gaan we hier ook mee aan de slag.
Oxytocine
Bovenaan in de hiërarchie van hormonen staat je knuffelhormoon of gelukshormoon. Als je hypothalamus het signaal krijg dat hij dit aan mag maken, dan stopt hij met het aanmaken van cortisol. Direct verbeteren je glucose levels in je bloed, wordt er minder insuline aangemaakt en kan de aandacht ook weer richting je geslachtshormonen gaan. Oxytocine geeft je rust en kalmte.
“Met een flinke dosis aan dit hormoon kunnen angst en stress niet zomaar bij je komen!”
Lang is dit je zwangerschapshormoon genoemd, omdat het de bevalling en het opgang brengen van de borstvoeding ondersteund. Later werd bekend dat het veel meer doet dan dat. Als je oxytocine aanmaakt maak je ook meer serotonine aan. Je wordt blij, gelukkig en tevreden. Oxytocine geeft een gevoel van verbondenheid, vertrouwen, intimiteit, welbevinden en vermindert angst, pijn en stress. Met voldoende oxytocine ben je stressbestendiger, meer ontspannen en heb je minder kans op verslavingen. Ook suikerverslaving.
Bij vrouwen heeft de aanmaak van oxytocine een groter effect, dan bij mannen. Mannen hebben meer testosteron en dat remt de werking van oxytocine. Oestrogeen versterkt juist de werking.
Als je meer activiteiten doet als knuffelen, naar je huisdier kijken, je baby verzorgen, kletsen met vriendinnen, verliefd zijn, lachen, muziek luisteren, dansen, zingen, fijne mensen zien en de liefde bedrijven, dan maak je meer oxytocine aan. Zolang jij hoog in oxytocine blijft, maakt cortisol geen schijn van kans en heb je insuline ook makkelijker onder controle.
Als vrouw kan je stress van je afpraten.
Insuline en de relatie met vasten en hormonen
Insuline heeft veel invloed op je gezondheid. Je hebt het nodig om van glucose energie te maken, maar je wil er absoluut niet te veel van hebben. Eet je veel koolhydraten, suiker of ervaar je veel stress dan bestaat de kans dat je insulineresistent wordt. Je kunt insuline niet meer gebruiken om van glucose energie te maken. Dit zorgt voor constante hoge bloedsuikerspiegels, je bent moe, futloos, hebt geen energie, sneller spierpijnen, gewrichtspijnen en je slaat gemakkelijk vet op.
- Als vanaf de overgang oestrogeen gaat dalen, dan gaat insuline juist stijgen. Dit is een periode om meer te gaan vasten, intermitterend vasten en ketogeen te eten om je insulinegevoeligheid te vergroten of te behouden. Je bent vanaf de overgang veel gevoeliger voor koolhydraten en sneller insulineresistent.
- Cortisol zorgt voor het vrijkomen van glucose en zo ook voor de aanmaak van insuline. Je kunt dus ook zonder het eten van veel koolhydraten insulineresistent worden.
- Insuline heeft invloed op ghreline en leptine. Je honger- en verzadigingshormoon. Insuline blokkeert de werking van leptine en jij krijg het signaal dat je verzadigd bent niet meer. Je gaat snel te veel eten. Stress en slecht slapen verhogen de aanwezigheid van ghreline en verminderen de werking van leptine. Je hebt veel vaker het idee dat je trek hebt en het gevoel van verzadiging blijft uit.
Oestrogeen houdt niet van insuline. Te veel insuline voorkomt dat oestrogeen gaat stijgen aan het begin van je cyclus. Voor je hormonen is dit dus een perfecte periode om te gaan vasten. Als progesteron gaat stijgen kan je juist wel een beetje insuline gebruiken en dan mag je iets meer koolhydraten toevoegen en is vasten niet verstandig.
Schildklier
Je schildklier regelt het metabolisme van koolhydraten, eiwitten en vetten, is betrokken bij de productie van energie en speelt een belangrijke rol bij het op temperatuur houden van je lichaam. Als je schildklier trager gaat werken, dan kom je sneller aan in gewicht, ben je vermoeid, kouwelijk, sneller somber en verlies je haren.
Wil je meer lezen over een trage schildklier? Hier vind je 8 tips bij een trage schildklier.
Geslachtshormonen
Overleven gaat voor op alles. Voortplanten is niet meer belangrijk als je in actie moet komen om te overleven. Dus de aanmaak van cortisol staat op nummer één en alle andere taken vallen stil. Cortisol laat glucose vrijkomen, zodat jij brandstof hebt om te ‘vechten’. Je lichaam maakt insuline aan om de glucose om te zetten in energie. Nu zijn cortisol en insuline actief en je geslachtshormoon krijgen geen aandacht. Oestrogeen houdt niet van insuline en progesteron wordt omgezet in cortisol.
- Wil jij je hormonen in balans brengen en alles leren over hormonen, voeding, vasten en nog veel meer? In het programma Levensstijl & Hormonen ga jij hiermee aan de slag.
- Ga je liever samen intensief aan de slag, dan is de Health Reset iets voor jou.
Oestrogeen in relatie tot vasten en andere hormonen
Oestrogeen is een krachtig hormoon wat zorgt voor een fijne gemoedstoestand, heldere gedachten, betere communicatie en je bent gewoon wat optimistischer met voldoende oestrogeen. Je kunt beter omgaan met stressvolle situaties. Dit heeft te maken met het stijgen van serotonine als oestrogeen ook aanwezig is.
Als oestrogeen aanwezig kan je veel beter multitasken, ben je creatiever en voelt je huid en haar veel mooier.
In de tijd dat oestrogeen mag gaan stijgen is het belangrijk om je insuline laag te houden. Heb je constante aanmaak van insuline, dan zal oestrogeen minder stijgen. Dit is je focus in de eerste helft van je cyclus voor wat betreft hormonen. Dit is een perfect moment om te gaan vasten of ketogeen te eten.
Wanneer je te weinig oestrogeen aanmaakt door een verkeerde levensstijl of door het bereiken van de overgang, dan wordt de productie van collageen ook minder. Dit zorgt ervoor dat je sneller rimpels krijgt. Oestrogeen houdt je huid jong en soepel. Collageen maakt je botten sterk en je gewrichtsbanden soepel, waardoor je minder gevoelig bent voor blessures. Ga bij het dalen van oestrogeen niet zomaar collageen suppleren, maar zorg ook voor voldoende cofactoren. Je hebt natuurlijke vitamine C en organisch koper nodig om collageen daar te krijgen in je lichaam waar je het nodig hebt.
Ga niet zomaar collageen suppleren, daar kan je lichaam niks mee zonder de juiste cofactoren.
- Wil je collageen uit voeding halen? In deze gratis checklist vind je een recept om je collageen te boosten.
Je kunt zowel een oestrogeen te kort als een dominantie hebben. Tijdens de overgang gaat oestrogeen schommelen en flink dalen, waardoor je symptomen van een te kort kunt ervaren. Je bent meer insulineresistent, gevoeliger voor blessures en je gemoedstoestand kan met ups en downs gaan. Andere symptomen zijn vermoeidheid, opvliegers, verhoogde vetopslag, jeuk, allergieën, een droge huid, zwakke botten en slaap problemen. Hier kan jij je levensstijl op aanpassen en je kunt vervolgens weer aanpassingen doen als je laatste menstruatie geweest is.
- Als jij hiermee aan de slag wil, dan is het programma Levensstijl & Hormonen iets voor jou.
Je wil ook geen oestrogeendominantie krijgen, want dat heeft weer hele andere effecten. Je hebt verschillende soorten oestrogeen en op het moment dat er een dominantie ontstaat is dat door het oestrogeen wat jij liever niet wil hebben. Dit oestrogeen zorgt voor vervelende ongemakken.
Een dominantie kan ontstaan doordat je oestrogeen onvoldoende afvoert. De aanmaak en afbraak van hormonen moet in balans zijn. Is dit niet in balans dan wordt oestrogeen heropgenomen in je darmen of blijven er veel afvalproducten achter in je lichaam. Zorg voor gezonde darmen, een gezonde lever en het activeren van autofagie nadat je hormonen hebben gepiekt. Overtollig oestrogeen wordt opgeslagen in je vetcellen, je komt aan in gewicht en dit is niet het oestrogeen waar je blij van wordt.
Je kunt ook een oestrogeen dominantie hebben door een te kort aan melatonine. In een gezond ritme daalt cortisol rond een uur of vier in de middag tot zijn laagste punt en dan ga je meer melatonine aanmaken. Cortisol is er voor overdag om actief te zijn en melatonine zorgt ervoor dat je moe wordt en goed kunt slapen. Wanneer dit ritme verstoord is door veel kunstlicht in de avond, laptop, tv, telefoon en felle lampen, dan maak je onvoldoende melatonine aan. Je verstoord hiermee je bioritme en je hormonale balans. Als je constant te weinig melatonine aanmaakt blijft je lichaam oestrogeen aanmaken en helaas ook dit is niet de vorm die ons lichaam ondersteund.
Dit zijn mogelijke oorzaken van een oestrogeen dominantie.
- Te veel xeno-oestrogenen (make-up, schoonmaakmiddelen, shampoo etc.)
- Overgewicht
- Te veel kunstlicht
- Ongezonde voeding
- De pil
- Te veel stress
- Op een verkeerde wijze vasten
- Insulineresistentie
- Verstoorde afbraak van oestrogeen
Een oestrogeen dominantie betekent niet altijd veel te veel oestrogeen. Het kan ook zijn dat je veel te weinig progesteron hebt, waardoor oestrogeen alsnog dominant is ten opzichte van progesteron. Ook dat is een oestrogeendominantie.
- Wil je checken of jij klachten hebt van een oestrogeendominantie of te kort, dan kan je deze checklist gebruiken. Inclusief recepten en direct toepasbare tips waar je hormonen blij van worden.
Testosteron
Veel vrouwen hebben een te laag testosteron zonder dat ze zich hier bewust van zijn. Testosteron draagt bij aan een normaal gewicht, spieropbouw, werkt ontstekingsremmend en ondersteund het reguleren van je stemming. Vrouwen met depressie hebben vaak een te laag testosteron. Je libido, concentratie, geheugen verbeteren met voldoende testosteron. Het werkt bloeddruk verlagend en maakt je weerbaarder bij stress.
Toxines en veel stress verlagen testosteron, dus heb je al een te kort aan dit hormoon zorg dan dat je toxines en stress gaat vermijden. Bij vrouwen stijgt testosteron met 24 uur vasten Doe dit niet rond je ovulatie, maar in de periode daarvoor. Insuline resistentie zorgt weer voor een overschot aan testosteron. 90% van de mensen met PCOS heeft ook insulineresistentie en een overschot aan testosteron.
Met 24 uur vasten kan jij je testosteron al een boost geven.
Testosteron stijgt rond de ovulatie en dat is een perfect moment om extra zware klachttraining te doen. Het geeft je een gevoel van power. Je kan je deze dagen echt krachtig voelen. Testosteron helpt spieren opbouwen, maar je kunt nu ook goed een moeilijker project plannen, lastig gesprek voeren en wat meer dingen op je to-do lijstje zetten.
Deze dagen zorgt oestrogeen voor mentale helderheid en een fijne gemoedstoestand, geeft testosteron je de motivatie en energie en zorgt een klein beetje progesteron voor rust en kalmte.
Wanneer je meer en meer gaat leven in het ritme van je hormonen komt er direct variatie in je trainingsschema. Als je hormonen laag zijn, dan kan je wat langere duurlopen doen, krachttraining tijdens je ovulatie en in het laatste deel van je cyclus doe je het wat rustiger aan.
Progesteron en vasten en andere hormonen
Oestrogeen heeft in het eerste deel van je cyclus gezorgd voor groei en celdeling en nu mag progesteron dit proces gaan verfijnen en stabiliseren. Dit hormoon is heel belangrijk om een zwangerschap opgang te laten komen. Met een te kort zal de zwangerschap worden afgebroken. Wanneer je onvoldoende progesteron aanmaakt zorgt dit voor klachten in het tweede deel van je cyclus. Je menstruatie kan uitblijven, vroegtijdig bloedverlies, geïrriteerdheid, slecht slapen en allerlei klachten die bij PMS horen kan je ervaren. Je schildklier gebruikt ook progesteron en bij een te kort kun je dus een verminderde werking van je schildklier hebben.
Progesteron zorgt ervoor dat jij je kalm, rustig, vrij en blij voelt.
Progesteron zorgt voor rust en kalmte. Je hebt het gevoel dat alles oké is. Misschien keer je wat naar binnen en ga je minder socialiseren. Je kan gewoon even achterover leunen en meer ontspannen. Dat is precies wat je lichaam nodig heeft in deze fase van je cyclus.
Progesteron heeft een kalmerend effect op je hersenen, het tegenovergestelde van cortisol.
Dender je deze laatste dagen van je cyclus door in de drukte van de maatschappij met veel stress, lange to-do lijsten, veel sociale aangelegenheden en gewoon weinig tijd voor jezelf, dan maak je minder progesteron aan. In plaats van progesteron maak je dan cortisol aan. Tijdens de overgang blijft deze laatste week belangrijk.
We kunnen klagen over hormonale klachten, maar je kunt ook de oorzaak aanpakken. Klachten vertellen je dat je lichaam niet krijgt wat het nodig heeft. Je hebt niet op alles invloed, maar op een hoop dingen wel. Jij bepaald hoe je je levensstijl vorm geeft.
Jij bepaald hoe je je levensstijl vorm geeft.
- Wil je checken of jij klachten hebt die bij een progesteron te kort horen, dan kan je deze checklist gebruiken. Inclusief recepten en direct toepasbare tips.
Wat doet vasten met je hormonen?
Een vrouw heeft dus een ander hormonaal systeem dan een man. Als vrouw mag je anders vasten en leven dan een man. Een man kan dagelijks hetzelfde doen. Intermitterend vasten, een lange vast starten en moeilijke projecten oppakken. Voor een vrouw is dit anders.
Je hebt te maken met de maandelijkse schommelingen in hormonen die allemaal andere behoeftes hebben en verschillende levensfases waarin je vasten weer anders kunt toepassen.
De eerste twee of drie weken, afhankelijk van je levensfase, zijn perfect voor OMAD, een ketogeen dieet en vasten.
In het eerste deel van je cyclus is vasten, intermitterend vasten en ketogeen perfect. Je kunt nu goed in ketose zijn, autofagie activeren, GABA boosten, ontgiften, testosteron boosten, je immuunsysteem en darmen resetten en werken aan allerlei herstelwerkzaamheden in je lichaam. Oestrogeen houdt niet van insuline en dat maakt je lichaam niet aan als je in de vetverbranding bent. Dit hoeft natuurlijk niet constant. Als je metabool flexibel bent kan je dagelijks switchen tussen de suiker- en vetverbranding. Maak je in deze periode veel insuline aan, dan gaat je oestrogeen uit balans of het daalt sneller tijdens de overgang. Deze disbalans kan ook zorgen voor stemmingswisselingen, want als oestrogeen daalt of schommelt, dan doet serotonine dat ook. Het hormoon waar je blij van wordt. Wanneer je eisprong er niet meer is tijdens de overgang, kan je nog vaker vasten. Je mag vasten tot de week voor je menstruatie.
- Wil je dit leren, dan is het programma Levensstijl & Hormonen iets voor jou.
Het is belangrijk om gevoelig te blijven voor insuline, want insulineresistentie brengt je hormonen uit balans. Onvruchtbaarheid gaat ook vaak gepaard met insulineresistentie, want een te kort aan oestrogeen kan zorgen voor het uitblijven van je ovulatie. Met vasten, intermitterend vasten en goede voeding kan je de balans weer terug brengen.
Vasten, een gezonde lever, darmen en voldoende micronutriënten zijn belangrijk om afvalproducten van hormonen weer af te voeren. Vaak antibiotica, de pil, bewerkte voeding, gluten en stress zorgen voor een disbalans in je darmen. Pathogene bacteriën krijgen de overhang en die gaan het ontgiften van oestrogeen tegen. Je wil niet dat het weer heropgenomen wordt, want dan ontstaat er een oestrogeen dominantie. Dit is niet het oestrogeen waar je lichaam blij van wordt. Deze dominantie zorgt ook weer voor het verlagen van testosteron en de gevolgen daarvan.
Tijdens de overgang gaat de aanmaak van groeihormonen omlaag. Dit zorgt ervoor dat je minder makkelijk spieren opbouwt en makkelijker aankomt in vetten. Samen met de daling van collageen maakt dit je vele malen gevoeliger voor blessures. Met intermitterend vasten kan je de aanmaak van groeihormonen verhogen en zo de spieropbouw en vetverbranding stimuleren.
Je kunt met 48 uur vasten je groeihormonen al vervijfvoudigen ten opzichte van voor het vasten. Zo bevorder je de spieropbouw en vetverbranding.
Soms is het voor je hormonen niet verstandig om te vasten
Nu komt de periode dat je wat liever mag zijn voor je lichaam. Vasten in het eerste deel van je cyclus brengt je lichaam in een helende staat en je hormonen in balans. In het laatste deel mag je het rustiger aan doen. Je hebt de resten van hormonen afgevoerd en nu mag progesteron gaan stijgen en dit hormoon heeft weer heel andere behoeftes, hier hoort vasten niet bij.
Progesteron zorgt voor rust en kalmte. Dat je je blij voelt, vrij voelt en het heeft vele belangrijke functies in je lichaam. Van progesteron heb je niet snel een overschot, maar eerder een te kort. 8 op de 10 vrouwen heeft een progesteron te kort.
Wanneer progesteron dominant mag zijn mag je wat liever voor jezelf zijn.
Progesteron houdt niet van vasten, intermitterend vasten, stress en een ketogeen dieet. Je hebt nu een beetje insuline en glucose nodig voor de aanmaak van progesteron. Je kunt ineens trek hebben in een ontbijtje of iets meer koolhydraten. Dit betekent niet dat je een emmer ijs, koekjes en chocolade nodig hebt, maar wel meer gezonde koolhydraten.
Denk aan gezonde koolhydraten als zoete aardappel, pompoen, blauwe bessen, frambozen, citrus en tropische vruchten. Banaan bevat veel kalium en dit kan je weer goed gebruiken in de eerste periode van je cyclus als je meer vast, dus heel goed om nu te eten. Ook bonen, broccoli, spruiten en gras gevoerd vlees zijn goed in deze fase van je cyclus.
Luister naar je lichaam en voel waar de behoefte ligt. Leef rustig en voorkom te veel stress, want cortisol zorgt voor een verminderde aanmaak van progesteron. Yoga, magnesium, wandelen en andere ontspannende activiteiten kunnen je hierbij helpen.
Wat heeft PMS met vasten en je hormonen te maken?
Steeds meer mensen ervaren PMS klachten. PMS staat voor Pre-Menstrueel-Syndroom en daar vallen een heleboel klachten onder die vrouwen ervaren voorafgaande aan hun menstruatie. Vaak worden de klachten erger naar mate je ouder wordt en verdwijnen ze na de menopauze. Het kunnen fysieke klachten zijn als pijnlijke borsten, opgeblazen gevoel, vocht vasthouden, slaapproblemen, hoofdpijn, spierpijnen en gewrichtspijnen. Ook kunnen het mentale klachten zijn als eetbuien, behoefte aan zoetigheid, stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, vermoeidheid of agressie en somberheid.
Wanneer je hormonen in balans zijn ervaar je minder of geen PMS klachten.
De hormonen oestrogeen en progesteron hebben veel invloed op PMS. Vooral oestrogeen dominantie kan vervelende ongemakken geven. Door het aanpassen van je levensstijl, je voedingspatroon en op de juiste wijze vasten en intermitterend vasten te integreren kan je je hormonen in balans brengen en PMS klachten verminderen.
- In het programma Levensstijl & Hormonen gaan we hier meer aan de slag. Wil je liever intensief samen aan de slag dan is de Health Reset voor jou.
Recepten die je hormonen ondersteunen
Overnight oats met banaan en chiazaad
Banaan bevat veel kalium en dat kan je goed gebruiken tijdens je vastenperiodes in de eerste twee weken van je cyclus. Perfect om geregeld toe te voegen wanneer je wat meer koolhydraten gebruikt om progesteron alle ruimte te geven.
INGREDIENTEN
- 40 gr haver
- 125 ml water
- 125 ml kokosmelk
- Snuf kaneel
- 2 el chiazaad
- 1 banaan
- Eventueel met honing en geraspte rauwe chocolade
Prak de banaan en doe deze met alle andere ingrediënten in een pot. Meng door elkaar en zet het een nacht in de koelkast. De volgende dag kan je het nog afmaken met een topping van chocolade, noten, honing en/of plakjes banaan.
- Wil je meer recepten om je hormonen te ondersteunen? In deze checklist vind je recepten en direct toepasbare tips.
Breng je hormonen in balans met vasten en…
Wat kan je nu doen om je hormonen in balans te houden of weer in balans te brengen.
- Eet zoveel mogelijk pure onbewerkte voeding
- Voorkom insuline resistentie
- Zorg voor een goede nachtrust
- Zorg voor voldoende daglicht
- Drink voldoende water
- Houd je elektrolyten op peil
- Voorkom nutriënten te korten en vul aan met supplementen
- Gebruik verzorgingsproducten zonder toxische stoffen
- Voorkom te veel stress
- Ondersteun je lever
- Doe dingen waardoor je oxytocine aanmaakt
- Kies voor vasten, ketogeen en dieper intermitterend vasten in het eerste deel van je cyclus
- Vast nooit in de periode dat progesteron dominant mag zijn
- Zorg voor een gezonde spijsvertering en een gezonde darmflora
Liefs Kim
- Wil je direct aan de slag met recepten die je natuurlijke detox, energie en het afvallen ondersteunen? Download dan hier de gratis Recepten & tips.