Geef je hormonen wat ze nodig hebben.
PMS het lijkt er soms maar gewoon bij horen, maar dat hoeft niet. Het ontstaat als je hormonen uit balans zijn. Met het aanpassen van je levensstijl kan je al je hormonen geven wat ze nodig hebben en zo heeft PMS geen schijn van kans. Je hormonen schommelen gedurende een maand en gedurende je leven en steeds heeft je lichaam iets anders nodig. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het niet.
Een hormonale disbalans kan voor vervelende ongemakken zorgen, zowel fysiek als mentaal. Wanneer je meer stress ervaart zijn de klachten vaak heftiger, je stemming kan flink schommelen, je bent prikkelbaar of ervaart plotselinge huilbuien. Vocht vasthouden is niet vreemd, je voelt je een paar kilo zwaarder, opgeblazen of ervaart buikkrampen. Je borsten kunnen pijnlijk zijn, je bent moe en een onrustige huid is geen uitzondering. Je levensstijl kan veel invloed hebben op deze ongemakken. Reken af met PMS of andere hormonale klachten.
Wat is PMS?
PMS staat voor het premenstrueel syndroom, wat met name erg vervelend kan zijn in het laatste deel van je menstruatiecyclus. Naar mate we ouder worden of na het krijgen van kinderen kunnen PMS klachten verergeren en komen ze vaker voor. De laatste week voor je menstruatie kunnen PMS klachten echt je dagen beheersen. Vaak verdwijnen klachten weer wanneer de menstruatie begint.
Wanneer je hormonen progesteron, oestrogeen en testosteron mooi in balans zijn hoeft PMS niet te bestaan en verloopt je cyclus heel natuurlijk. Deze drie hormonen zijn betrokken bij de menstruatiecyclus, maar ook bij vele andere processen in het lichaam. Naast deze hormonen zijn cortisol en insuline van grote invloed. Al deze hormonen werken samen, versterken elkaar, beïnvloeden elkaar en zo ook jou gevoel, je emoties en je gedrag.
Hormonen zijn de regelstoffen in je lichaam. Zijn je hormonen uit balans, dan ontstaan er veel uiteenlopende ongemakken.
Menstruatiecyclus
Progesteron heeft een belangrijke rol als we het hebben over PMS. In de tweede helft van de cyclus is het belangrijk dat je lichaam voldoende progesteron aanmaakt om zich voor te bereiden op een eventuele zwangerschap. In deze fase is de balans tussen progesteron en oestrogeen van belang. Oestrogeen moet laag zijn en progesteron hoog. Met een progesteron te kort is de hormonale balans verstoord, kunnen zich PMS-klachten voordoen en is zwanger worden lastiger. De menstruatie kan uitblijven, je ervaart een verhoogde prikkelbaarheid, buikpijnen, hoofdpijnen en allerlei vervelende ongemakken.
Hier enkele symptomen, maar er zijn wel 100 mogelijke fysieke en emotionele symptomen
- Vermoeidheid
- Plotselinge huilbuien
- Prikkelbaarheid
- Stress gevoelig
- Stemmingswisselingen
- Neerslachtigheid
- Angst
- Hartkloppingen
- Duizeligheid
- Gezwollen pijnlijke borsten
- Opgeblazen buik of krampen
- Obstipatie
- Hoofdpijn of migraine
- Vocht vasthouden
- Veranderende eetlust
- Aankomen
- Behoefte aan zoetigheid
- Gewrichts- en spierpijnen
- Slaapproblemen
- Rusteloze benen
- Verminderde vruchtbaarheid
- Hele heftige menstruaties
- Krampen
Progesteron in balans is kalmerend, ontstekingsremmend, mobiliseert vet en bevorderd je spijsvertering.
Progesteron
Progesteron heeft een kalmerend effect op de hersenen en heeft zo het tegenovergestelde effect van het hormoon cortisol. Cortisol zorgt voor een verhoogde bloedsuiker en voor alertheid, zodat je in actie kunt komen. Cortisol komt vrij bij stress en zorgt ervoor dat je kunt vechten of vluchten, in actie kunt komen. De strijdt kunt aangaan met die prachtige leeuw. Helaas zijn er nog weinig leeuwen in onze maatschappij, maar veel meer constante stressprikkels.
Bij langdurige stress heb je veel cortisol nodig. Progesteron is een bouwstof voor cortisol en cortisol houdt de progesteron receptoren bezet. Ten tijde van stress, chronische stress, wanneer het lichaam meer cortisol nodig heeft, zal er dus snel een progesteron te kort ontstaan.
Overleven gaat voor op voortplanten. Cortisol gaat voor op progesteron.
Vanaf je 30ste begint progesteron al te dalen en je wil niet dat het sneller gaat dan natuurlijk bedoelt is. Het is belangrijk om je levensstijl zo aan te passen dat je progesteron alle kans geeft om te stijgen in het laatste deel van je cyclus. Je mag dan echt wat liever zijn voor jezelf, want je lichaam kan geen cortisol, stress, gebruiken.
Stress verergert PMS.
Stress zorgt ook voor het vrijkomen van glucose, zodat je energie hebt om te vechten. Je kunt op deze manier ook insulineresistent worden, zonder het eten van te veel suikers en koolhydraten. Je spijsvertering staat op stil, je slaap-waakritme wordt verstoord en je zal eerder vet opslaan dan verbranden. Cortisol is echt een hele belangrijke en alles staat met elkaar in verbinding.
Oestrogeen
Daarnaast is het belangrijk om je oestrogeen in balans te houden, omdat een oestrogeendominantie ook zorgt voor een progesteron te kort. Belangrijk om overgewicht te voorkomen en te zorgen voor gezonde darmen, zodat je overtollig oestrogeen goed kunt afvoeren en je niet te veel aanmaakt in vetweefsel.
Synthetische hormonen zorgen ook voor een extra hoeveelheid oestrogeen, maar ook xeno-oestrogenen in make-up en andere verzorgingsproducten of een te veel aan verzadigde vetzuren. Deze laatste zorgen voor heropname van oestrogeen in de darm, vezels voorkomen deze heropname.
Vanaf de overgang gaat oestrogeen, net als testosteron, op een natuurlijke wijze dalen. Je kunt dus ook een oestrogeen te kort hebben. Dit geeft weer hele andere klachten die te maken hebben met het dalen van collageen, serotonine en de extra aanmaak van insuline bijvoorbeeld.
Oestrogeen in balans verminderd de kans op blessures, houd je huid jong en soepel en zorgt ervoor dat je blij en optimistisch bent.
Check je hormonen
Progesteron en de schildklier
De schildklier en de lever spelen een belangrijke rol voor progesteron. Wanneer de schildklier onvoldoende werkt, dan kan je geen progesteron maken uit cholesterol in de lever. Progesteron heb je ook weer nodig voor de schildklier. Het ondersteund de omzetting van het inactieve T4 schildklierhormoon in het actieve T3 hormoon. Zo kan je in een vicieuze cirkel terecht komen.
Het is altijd belangrijk om al je hormonen aandacht te geven. Dus denk bij schildklier problemen ook aan progesteron en andersom.
Je schildklier heeft ook selenium nodig voor deze omzetting, maar je lichaam gebruikt ook selenium om cortisol af te breken. Zo zijn er een heleboel samenwerkingen in je lichaam.
Oorzaken van progesteron te kort
- Stress
- Leeftijd
- Overgewicht
- Ondergewicht
- Hormoon verstorende stoffen
- Oestrogeen dominantie
- Schildklier problemen
Stress zorgt voor cortisol in het lichaam en dit verbruikt veel progesteron, houdt receptoren bezet en voorkomt de aanmaak. Leeftijd is ook van invloed, want na je 30ste levensjaar neemt de hoeveelheid progesteron al af. Richting de menopauze is het echt stukken minder. Dit is een reden om de aanmaak van progesteron goed te ondersteunen, zodat het niet nog sneller daalt.
Door het gebruik van hormoon verstorende stoffen (plastic, cosmetica, drinkwater, de pil etc.) of stoffen die de lever extra belasten (gifstoffen, zware metalen en chemicaliën) kan er een oestrogeendominantie ontstaan en dus een progesteron te kort. Deze twee hormonen horen in balans met elkaar te zijn. Meer oestrogeen zorgt dus voor een relatief progesteron te kort.
Wanneer je meer vet hebt, als bij overgewicht, maakt je lichaam meer oestrogeen aan en is er sneller een oestrogeendominantie en dus een relatief progesteron te kort. Vet is ook een bouwstof van progesteron en bij ondergewicht kan de aanmaak van progesteron onvoldoende zijn. De schilklier ondersteund in de productie van progesteron en wanneer deze traag wordt, neemt de gevoeligheid voor progesteron af en zo ook de verdere werking van de schildklier. Er ontstaat een vicieuze cirkel. Stress speelt hier wederom een grote rol, omdat de hormonen die stress reguleren als langste standhouden en als eerste alle grondstoffen krijgen. Als eerste is er een verstoring in de geslachtshormonen, gevolgd door de schildklierhormonen en als laatste de hormonen betrokken bij stress.
Oxytocine is je ‘knuffel’ hormoon en die gaat de strijdt aan met cortisol. Dus meer knuffelen betekent meer oxytocine en dat draagt bij aan het verlagen van cortisol.
Deze hormooncheck kan je misschien meer inzicht geven
De laatste week voor je menstruatie
Deze laatste week mag progesteron gaan shinen. Dat is de week dat je de rust en kalmte van progesteron wil ervaren. Je mag wat liever voor jezelf zijn, rustiger aan doen en je lichaam maximaal voeden en net even wat minder belasten.
Je lichaam heeft ook iets meer koolhydraten nodig. Val dan niet in de verleidingen van allerlei ongezonde suikers en geraffineerde koolhydraten, maar kies voor kwaliteit. Dat heeft je lichaam nodig. Een gezond lichaam heeft veel minder snel last van ongemakken en PMS klachten.
Je hoeft nu even niet keihard te trainen, niet te vasten of allerlei moeilijke projecten af te maken. Je mag wat meer rust nemen, yoga doen of gewoon even focussen op je ademhaling. Geen zin om te sporten deze week? Dat is dus heel logisch. Je lichaam kan geen stress gebruiken.
Op een gegeven moment heb je weer zin in een ontbijtje. Dat is progesteron die je roept.
De rest van de maand heeft je lichaam weer iets anders nodig
Natuurlijk draait het niet alleen om deze laatste week. De rest van de maand mag je je hormonen ook aandacht geven. Oestrogeen piekt in het eerste deel van je cyclus en mag daarna weer afgebroken worden. Het is daarvoor heel belangrijk om je darmen en lever goed te verzorgen.
Wanneer je darmen niet in balans zijn, dan wordt oestrogeen weer heropgenomen. Dit zorgt voor een oestrogeen dominantie en zo dus ook voor een progesteron te kort. Verzorg je darm met vezels, probiotica en voldoende ruimte tussen de maaltijden in. Het is net een bloementuintje. Met vasten kan je onkruid wieden, probiotica zorgt voor voldoende diversiteit en vezels voeden je bacteriën.
Waar progesteron graag wat koolhydraten heeft houdt oestrogeen daar helemaal niet van. Als insuline te veel aanwezig is, dan blijft oestrogeen laag, wat weer voor heel andere ongemakken kan zorgen. Zo zie je dat alle hormonen met elkaar samenwerken en elkaar beïnvloeden.
Hormonen zijn de regelstoffen in je lichaam en als je niet oplet, dan sturen ze jou.
Vasten als een vrouw
Vasten is een hele krachtige tool als je hem op de juiste manier inzet. Als vrouw hebben we een cyclus van ongeveer 28 dagen en heeft ons lichaam niet iedere dag hetzelfde nodig. Een man heeft een 24 uurs cyclus en kan dagelijks vasten. Als vrouw is het verstandig om rekening te houden met al onze hormonen, die als een orkest in ons lichaam aan het samenwerken zijn. Het is een orkest van neuro chemische reacties die perfect samenwerken om ons in onze kracht te zetten.
Het is een orkest van neuro chemische reacties die perfect samenwerken om ons in onze kracht te zetten.
We hebben een prachtig natuurlijk ritme gekregen en dat mogen we omarmen. Als we kijken naar PMS dan weten we dat progesteron hier een grote rol in speelt. Progesteron houdt niet van stress en als hij mag shinen mogen we iets liever voor ons zelf zijn. Net even wat meer koolhydraten en daar past vasten niet bij.
Ook als we in de overgang zitten of daarna dan verdient progesteron nog steeds de nodige aandacht. Dus lief zijn en af en toe ook even een ontbijtje nemen. Als de menstruatie begint kan je weer volop vasten.
Het is zo belangrijk om niet mee te denderen in het ritme van de maatschappij, maar goed naar je hormonen te luisteren. Als je dat gaat doen, dan maakt PMS geen kans. Dat betekent natuurlijk niet dat je niet in deze maatschappij kan leven.
Extra ondersteuning bij PMS
CBD staat voor cannabidiol, een stof die van nature voorkomt in de stam, bladeren en bloemen van de hennepplant. Naast CBD produceert de plant nog ruim 100 andere cannabinoïden, waarvan THC de bekendste is. CBD heeft in tegenstelling tot THC geen psychoactieve werking. Je wordt er dus niet ‘stoned’ of ‘high’ van. Cannabinoïden zijn stoffen die de plant beschermen tegen plagen en ziektes van buitenaf. Dat is fijn want de plant kan gemakkelijk groeien zonder pesticiden en insecticiden. Cannabinoïden zijn niet alleen gunstig voor de plant, maar kunnen ook voor ons een positief fysiologisch effect hebben. Ze worden dus ook voor heel veel gezondheidstoepassingen ingezet.
Ons lichaam beschikt over lichaamseigen cannabinoïden, endocannabinoïden, deze worden door ons lichaam geproduceerd. Deze stof heeft invloed op pijn, stress en angst en zorgt voor de ‘runners high’ bij hardlopers. Zo heeft deze stof eenzelfde uitwerking op ons lichaam als THC. Dus lichaamseigen cannabinoïden en cannabinoïden uit de hennepplant hebben vergelijkbare eigenschappen. Beide gaan de interactie aan met receptoren binnen onze hersenen, het centrale zenuwstelsel en ons immuunsysteem. Deze receptoren zijn onderdeel van het ‘endocannabinoïde systeem’ wat zich in ons gehele lichaam bevindt.
Dit gehele systeem samen heeft een enorme invloed op je:
- Lichaamstemperatuur
- Emoties
- Dag- en nachtritme
- Pijnprikkels
- Immuunsysteem
Bij PMS kan CBD heel verlichtend werken. Wil je hier meer informatie over. Let me know.
Heb je gravings naar chocolade? Waarschijnlijk een teken van magnesium te kort. Progesteron houdt ook van magnesium, dus een te kort kan zorgen voor PMS klachten.
Heb je specifieke klachten of wil je aan de slag met je PMS klachten? Ik kijk graag even met je mee.
Wat kan je doen?
- Knuffel en maak plezier
Oxytocine gaat bovenaan de strijdt aan met cortisol, dus zorg dat je voldoende aanmaakt. - Verminder de impact van stress
Zorg dat je stressbestendig bent en voorkom te veel cortisol als progesteron er mag zijn. - Insuline
Progesteron kan wel wat glucose gebruiken, maar hou het wel bij gezonde koolhydraten. - Zorg voor een gezonde lever
- Zorg voor gezonde darmen
- Ook de afbraak van hormonen is heel belangrijk.
- Vasten als een vrouw
We hebben zo’n mooie cyclus gekregen, die mag je omarmen. Intermitterend leven.
- Voorkom synthetische hormonen
- Zorg voor een goede nachtrust
- Voldoende daglicht
- Drink voldoende water
- Hou je mineralen op peil
- Vul aan met supplementen
- Nicotine, alcohol en cafeïne verstoren de hormoonbalans.
1 glas wijn doet cortisol met 30% stijgen voor de opvolgende 24 uur. En 1 kop koffie met 20%. Weet wanneer je wat drinkt of niet drinkt.
- Hormoon verstorende stoffen vermijden
- Verminder de toxiciteit op je lichaam
- Leef in het ritme van je hormonen
Wil je alles leren over hormonen?
Leren leven in het ritme van je hormonen?
Doe dan mee mee met dit programma.
- Alles over voeding – van pindakaas en rauwe melk tot eieren en anti nutriënten.
- Alles over hormonen
- Alles over vasten – Intermitterend vasten in het ritme van je cyclus of levensfase
- 5 programma’s voor 3 levensfases
Laat je een reactie achter?
Heb je iets aan deze blog gehad? Ik zou het leuk vinden je reactie hieronder te lezen.
Mij mag je alles vragen.
Vergroot je bewustzijn, alles is een keuze, maak jouw leven waardevol.
Liefs Kim